Nakşibendî Tarikatında Zikir Nasıl Yapılır ?

Emir

New member
\Nakşibendî Tarikatında Zikir Nasıl Yapılır?\

Nakşibendî tarikatı, İslam dünyasında önemli bir yer tutan ve özellikle tasavvufi öğretileriyle bilinen bir tarikattır. Tarikatın en belirgin özelliklerinden biri, zikir pratiği ve bu pratiğin nasıl yapıldığına dair özgün yaklaşımlarıdır. Zikir, İslam’da Allah’a anma, O’nu hatırlama ve O’na yakınlaşma amacını güden bir ibadettir. Nakşibendî tarikatında zikir, diğer tasavvufi gruplardan farklı olarak, sessiz ve içsel bir şekilde yapılır. Bu makalede, Nakşibendî tarikatında zikir nasıl yapılır, bu pratiğin temel özellikleri nelerdir ve diğer tasavvufi geleneklerden farkları üzerinde durulacaktır.

\Nakşibendî Tarikatında Zikir ve Özgün Yöntemi\

Nakşibendî tarikatının zikir anlayışı, özellikle "sükût" (sessizlik) ve "halvet" (yalnızlık) gibi kavramlarla ilişkilendirilir. Tarikatın kurucusu Bahaeddin Nakşibend, zikirde dışa dönüklükten çok içsel bir derinliğe ulaşmayı hedeflemiştir. Bu bağlamda, Nakşibendî tarikatında yapılan zikir, genellikle sesli değil, içsel bir şekilde yapılır. Yani, kişi, dilinden kelimeler çıkarmadan kalbinde Allah’ı zikreder. Bu sessiz zikir, kalbin ve ruhun arınmasını, Allah’a yakınlaşmasını sağlar.

Nakşibendî tarikatında zikir, bir “ağır dikkat” gerektiren bir iştir. Zikir, dış dünyadan tamamen soyutlanarak, içsel bir konsantrasyon ve düşünce yoğunluğu ile yapılır. Burada önemli olan, her an Allah’ın huzurunda olma bilincini taşıyarak, zikir yapmanın ruhsal faydalarını artırmaktır.

\Zikir ve Diğer Tasavvufi Tarikatlarla Farklar\

Nakşibendî tarikatı, diğer tasavvufi geleneklerden farklı bir zikir biçimi benimsemiştir. Özellikle Mevlevîlik ve Kadirilik gibi tarikatlar, zikir sırasında daha dışa dönük, sesli ve bazen fiziksel hareketlerle yapılan uygulamalara sahiptir. Mevlevîlikte sema (dönme) esnasında yapılan zikir, fiziksel hareketlerle Allah’a yakınlaşmayı hedefler. Ancak Nakşibendîler, bu tür dışa dönük ifadelerden kaçınır. Zikirde sessizlik, içsel bir derinlik ve devamlılık arayışı ön plandadır.

Bir başka önemli fark, Nakşibendî tarikatında zikirin genellikle cemaatle değil, bireysel olarak yapılmasıdır. Diğer bazı tarikatlar, zikirlerini topluca, büyük cemaatler halinde yaparken, Nakşibendîler daha çok bireysel pratiği tercih ederler. Ancak, zaman zaman toplu zikirler de yapılabilir, ancak bu toplu zikirler daha çok "rüya" veya "hal" gibi içsel bir deneyimle ilişkilendirilir.

\Nakşibendî Tarikatında Zikirin Aşamaları\

Nakşibendî tarikatında zikir, belirli aşamalardan oluşan bir süreçtir. Bu süreç, müridin Allah’a olan yakınlığını artırmayı amaçlar. Zikir aşamaları şu şekilde sıralanabilir:

1. **Ruhsal Temizlik (Taharet):** Zikir yapmadan önce, müridin kalbi ve düşünceleri temizlenir. Kalp kirlerinden arınmak, zikirde daha derin bir içsel huzura ulaşmanın temel koşuludur.

2. **Dikkat Toplama (İçsel Konsantrasyon):** Zikir yapmaya başlamadan önce, müridin tüm dikkati Allah’a yönlendirilir. Dış dünya ve nefsin etkilerinden uzaklaşmak için derin bir içsel huzur hali oluşturulur.

3. **Zikirin Başlangıcı:** Zikir, müridin içsel bir yoğunluk içinde Allah’ın adını zikrettiği ilk andan itibaren başlar. Zikir, genellikle "Allah" ismiyle başlar ve müridin ruhunda bir titreşim yaratır.

4. **Zikirin Devamı ve Kalp İle Anma:** Zikirin ilerleyen aşamalarında, müridin kalbi Allah’ı sürekli anma durumuna gelir. Bu, zihnin ve ruhun Allah’a tamamen yönelmesi anlamına gelir.

5. **Zikirin Bitimi ve Şükür:** Zikir sonrasında mürid, Allah’a olan minnettarlığını ifade eder ve zikirin faydalarını içsel olarak hisseder. Bu, bir nevi ruhsal arınma ve Allah’a yakınlık halidir.

\Zikirin Faydaları ve Manevi Boyutu\

Nakşibendî tarikatında zikir, sadece bir kelime tekrarı değil, ruhsal bir yolculuktur. Bu pratiğin başlıca faydaları arasında ruhsal huzur, içsel dinginlik, kalbin arınması ve Allah’a yakınlık bulunmaktadır. Zikir, insanın dünya ile olan bağlarını gevşeterek, yalnızca Allah’a yönelmesine olanak tanır.

Zikirin psikolojik boyutları da büyüktür. Zikir yapan kişi, içsel bir dengeyi ve huzuru elde eder. Bu süreç, zihnin kontrol altına alınmasını, negatif düşüncelerin ve kaygıların giderilmesini sağlar. Manevi olarak da kişi, daha sabırlı, daha anlayışlı ve daha merhametli bir hale gelir.

\Nakşibendî Tarikatında Zikir ve Toplum İlişkisi\

Nakşibendî tarikatında zikir, bireysel bir yolculuk olarak görülse de toplumsal faydaları da vardır. Tarikat üyeleri, zikir pratiği aracılığıyla bir araya gelir ve toplumsal dayanışma, yardımlaşma gibi değerleri pekiştirirler. Ancak bu birliktelik, daha çok manevi bir birliktelik olup, fiziksel bir topluluk oluşturmak yerine, her birey kendi iç yolculuğuna çıkar.

Birçok Nakşibendî müridi, zikir sayesinde toplumsal sorumluluklarını daha bilinçli bir şekilde yerine getirir. Zikir, kişiyle Allah arasındaki ilişkiyi derinleştirirken, aynı zamanda bireyin toplumsal hayata da olumlu yansımalar yapar.

\Sıkça Sorulan Sorular: Nakşibendî Tarikatında Zikir\

1. **Nakşibendî tarikatında zikir sadece sessiz mi yapılır?**

Evet, Nakşibendî tarikatının temel özelliği, zikirin sessiz yapılmasıdır. Bu, müridin içsel bir dikkatle ve kalpten Allah’ı anması anlamına gelir. Dışa dönük bir sesli zikir yerine, kalpte ve zihinde yapılan bir zikir söz konusudur.

2. **Zikir yaparken hangi kelimeler tekrarlanır?**

Nakşibendî tarikatında zikir, genellikle "Allah" isminin tekrarıyla başlar. Ancak daha sonra çeşitli Allah’ın isimleri veya kelimeleri de zikredilebilir. Bu, müridin kalbinin durumuna göre değişebilir.

3. **Nakşibendîler toplu zikir yapar mı?**

Nakşibendî tarikatı, genellikle bireysel zikir pratiğini tercih eder. Ancak zaman zaman müridler topluca bir araya gelip, ortak bir zikir yapabilirler. Bu tür zikirler, daha çok manevi bir deneyim yaşamak için düzenlenir.

4. **Zikirin bir süresi var mı?**

Zikirin süresi, müridin ruhsal ihtiyacına göre değişir. Bazı müridler kısa süreli zikirlere yönelirken, bazıları daha uzun süreli zikirlerde bulunabilirler.

\Sonuç\

Nakşibendî tarikatında zikir, sessiz, içsel ve derin bir manevi yolculuktur. Tarikatın özündeki zikir anlayışı, dışa dönük hareketlerden kaçınarak, bireysel bir konsantrasyon ve içsel huzura ulaşmayı hedefler. Bu zikir pratiği, müridin Allah’a olan bağlılığını artırırken, aynı zamanda ruhsal ve psikolojik faydalar sağlar. Nakşibendî tarikatındaki zikir anlayışı, tasavvufun evrensel mesajını içselleştirmenin ve Allah’a yakınlaşmanın bir aracıdır.